Hanllyu, Làn sóng văn hóa Hàn Quốc

Hallyu (한류) – cách Hàn Quốc quảng bá hình ảnh đất nước ra thế giới. Hàn Quốc vốn được biết đến là một đất nước với hình ảnh mọi người hối hả trên đường phố. Tại các công ty, xí nghiệp, nhân viên đều phải làm việc chăm chỉ và đặt kỷ luật lên hàng đầu. Không phải ngẫu nhiên mà Hàn Quốc nằm trong số những đất nước giàu nhất thế giới. Trong vòng 60 năm, từ những người nghèo nhất trở thành những người giàu nhất. Không dừng lại ở đây, Hàn Quốc đã chinh phục thế giới bằng một nền văn hóa đại chúng- làn sóng Hallyu (한류).

Hallyu (한류)- là thuật ngữ bắt nguồn từ các nhà báo ở Trung Quốc. Dịch theo nghĩa đen thì có nghĩa là sóng Hàn (Hàn lưu). Thuật ngữ này dùng để thể hiện sự phát triển phi thường của văn hóa Hàn Quốc. Ngoài ra, còn thể hiện về khía cạnh văn hóa đại chúng bao gồm: âm nhạc, truyện tranh, phim điện ảnh, phim truyền hình, trò chơi trực tuyến và ẩm thực,… Kể từ đầu thế kỷ 21, Hàn Quốc nổi lên như một nhà xuất khẩu lớn của văn hóa và du lịch. Sự phát triển mạnh mẽ của nhạc pop Hàn Quốc đã đóng góp một phần quan trọng cho sự phát triển nền kinh tế của đất nước này.

LỊCH SỬ PHÁT TRIỂN CỦA HALLYU (한류)

1. Giai đoạn năm 1999 – 2010

- Năm 1999, bộ phim điện ảnh Shiri khởi chiếu đã vô cùng thành công ở các nước Đông Nam Á. Đây là một trong những bước tiến đưa làn sóng Hallyu lan tỏa ra Quốc tế. Tiếp đó là hàng loạt các bộ phim như: Trái tim mùa thu (2000), Cô nàng ngổ ngáo (2001), Bản tình ca mùa đông (2002),… Những bộ phim này không chỉ nổi tiếng ở Hàn Quốc mà còn ở Singapore, Nhật Bản, Đài Loan, Hongkong, Trung Quốc và Việt Nam.

- Năm 2002, album ‘Listen to my heart’ của BoA đã trở thành album đầu tiên của nghệ sĩ Hàn Quốc bán được 1,000,000 bản tại Nhật Bản ( sau khi kết thúc lệnh cấm vận kéo dài của truyền thông Hàn Quốc và Nhật Bản). Tiếp đến là bước đột phá của K-Pop với sự ra mắt của TVXQ (2003), SS501 (2005), Super Junior (2005), Bigbang (2007),…

- Năm 2009, nhóm nhạc nữ 5 thành viên, Wonder Girls xâm nhập thị trường Mỹ, và trở thành idol Hàn Quốc đầu tiên phá vỡ bảng xếp hạng Hot 100 của Billboard với ‘Nobody’. Trong khi đó, các bộ phim Hàn Quốc tiếp tục phổ biến khắp lục địa. Và bắt đầu xuất hiện trên các phương tiện truyền thông những bài báo về phụ nữ châu Á đến Hàn Quốc để tìm tình yêu.

2. Giai đoạn từ 2010 đến nay

- Văn hóa Hàn Quốc đã lan rộng ở cộng đồng người Mỹ gốc Hàn tại Mỹ, đặc biệt là cư dân Los Angeles và New York. Năm 2013, bài hát ‘Gangnam Style’ của PSY đã gây sốt toàn cầu và trở thành video đầu tiên trên Youtube đạt trên một tỷ lượt xem. Ngoài ra, chương trình ca nhạc KCON ban đầu chỉ diễn ra ở Nam California, Mỹ vào năm 2012 nhưng hiện nay đã mở rộng ra tám quốc gia khác nhau.

- Tháng 05/2018, BTS đã đứng đầu bảng xếp hạng album Billboard 200 và giành giải thưởng Top Social Artist Award tại lễ trao giảo Billboard Music Awards trong 2 năm liên tiếp. Cùng với BTS, BLACKPINK cũng tiến bước vào thị trường Mỹ với những thành công nhất định.

- Năm 2020, ‘Ký sinh trùng’ (Parasite) trở thành bô phim điện ảnh đầu tiên của Hàn Quốc giành được 4 giải thưởng lớn nhất tại lễ trao giải Oscar danh giá. Đánh dấu bước chuyển mình mạnh mẽ của điện ảnh Hàn Quốc ra thế giới.

CÁCH LÀN SÓNG HALLYU (한류)  ĐƯA HÀN QUỐC RA THẾ GIỚI.

Hiệu ứng lan tỏa của phim ảnh, âm nhạc, chương trình giải trí,… đã đóng góp tích cực cho nền kinh tế Hàn Quốc và hình ảnh đất nước Hàn Quốc. Hallyu (한류) đã đóng góp 11,6 tỷ USD cho nền kinh tế Hàn Quốc vào năm 2014. Hallyu (한류) cũng mang lại rất nhiều đóng góp cho du lịch Hàn Quốc. Một cuộc khảo sát của KTO vào tháng 10/2013 cho thấy gần 60% khách du lịch đến thăm Hàn Quốc do tác động của Hallyu (한류).

1. Lồng ghép truyền thống và hiện đại Hàn Quốc.

Bí quyết thành công của Hàn Quốc là tính truyền thống, mang nặng Nho giáo. Hình ảnh này được gói gọn trong nội dung nhưng lại được thể hiện bằng nhiều phương diện hiện đại. Những bộ phim xoay quanh đề tài gia đình, giải quyết các mâu thuẫn nảy sinh từ xã hội. Nhiều quốc gia có nét văn hóa tương đồng như Việt Nam sẽ dễ dàng tiếp nhận. Đặc biệt những bộ phim cổ trang nổi tiếng như Dae Jang Geum, Dong Yi, nữ hoàng Seondeok,… đã đưa người xem tới gần hơn với văn hóa truyền thống Hàn Quốc, ẩm thực hoàng gia, trang phục truyền thống và kiến thức y học.

2. Dẫn đầu xu hướng thời trang và làm đẹp.

Làn sóng Hallyu (한류) đã có những tác động đáng kể đến ngành công nghiệp thời trang toàn cầu. Ngày càng có nhiều người nổi tiếng Hàn Quốc trở thành các biểu tượng thời trang:

Những thần tượng nổi tiếng hiện tại như BTS, BLACKPINK, EXO, Twice,… đều có lượng fan đông đảo trên toàn cầu. Những idol này luôn gây sốt với phong cách ăn mặc, trang điểm,… và trở thành tiêu chuẩn của cái đẹp. Thậm chí có một vài fan còn sẵn sàng bỏ ra một số tiền lớn để phẫu thuật thẩm mĩ trông giống thần tượng.

Kèm theo đó, những nhãn hiệu thời trang và mỹ phẩm của Hàn Quốc được biết tới rộng rãi hơn và chiếm một thị phần lớn ở thị trường châu Á. Những sản phẩm có mác “Made in Korea” được nhiều người tiêu dùng ưu ái, sức mua tăng mạnh.

3. Quảng bá du lịch Hàn Quốc.

Số lượng khách du lịch chọn Hàn Quốc là đích đến đang ngày càng gia tăng. Một phần là họ tham quan những địa điểm xuất hiện trong các bộ phim. Phần khác cũng để thưởng thức những món ăn đã trở thành thương hiệu của đất nước này. Những gói dịch vụ du lịch mang tên “Hallyu tour” ngày càng đa dạng. Nhiều nghệ sĩ đã trở thành đại diện du lịch Hàn Quốc như YoonA, EXO,… Điều này đã giúp thu hút lượng lớn khách du lịch là người hâm mộ. Cũng có rất nhiều khách du lịch tới Hàn Quốc để tham dự concert K-Pop và kết hợp du lịch.

CÁC YẾU TỐ DẪN TỚI SỰ THÀNH CÔNG CỦA HALLYU (한류).

1. Sự hỗ trợ từ chính phủ Hàn Quốc.

Vào những năm 1990 đã dỡ bỏ lệnh cấm du lịch nước ngoài đối với người Hàn Quốc. Điều này đã mở đường cho một số người Hàn khám phá thế giới phương Tây. Người Hàn Quốc đã được tiếp cận cơ bản với nền giáo dục phương Tây. Nhờ đó họ có thể sở hữu những quan điểm mới về kinh doanh, nghệ thuật, điện ảnh, âm nhạc… Tiếp đến phải nhắc đến lệnh cấm luật kiểm duyệt. Lệnh kiểm duyệt của Hàn Quốc đã cấm các nhà làm phim và nghệ sĩ trong công tác chiếu những chủ đề gây tranh cãi. Điều này đã kiểm chế sự sáng tạo của họ trong một thời gian dài. Năm 1996, tòa án Hiến pháp Hàn Quốc đã cấm lệnh kiểm duyệt và mở ra một loạt các chủ đề độc đáo để nghệ sĩ tự do khám phá. Động thái này mang đến những cơ hội cho thế hệ trẻ để thể hiện các ý tưởng mới và táo bạo hơn thông qua điện ảnh và âm nhạc. Hàn Quốc còn có Bộ Văn hóa, Thể thao và Du lịch. Một bộ phận của Bộ tập trung vào nhạc Pop, thời trang, giải trí, truyện tranh, phim hoạt hình,… Bộ phận này cùng với ba bộ phận khác được gọi là Văn phòng nội dung văn hóa. Ngân sách được đầu tư lên tới 500 triệu USD. Chính phủ Hàn Quốc cũng rất tích cực trong việc quản lý Hallyu ngoài Hàn Quốc. Họ tổ chức các lễ hội văn hóa, thực hiện các chiến dịch PR để công bố sự độc đáo của Hàn Quốc. Và gián tiếp giúp ngành công nghiệp giải trí bằng việc tạo ra một môi trường thuận lợi.

2. Khai thác triệt để các phương tiện truyền thông.

- Một trong các yếu tố dẫn tới sự thành công của Hallyu phải kể đến đó là truyền thông. Thông qua Youtube, Facebook và các trang MXH khác, K-Pop đã phủ sóng sang cả khu vực châu Âu và Nam Mỹ. Bản thân ngành truyền thông của Hàn Quốc cũng rất phát triển. Nó được tập trung để trở thành ngành kinh tế mũi nhọn, không chỉ dừng lại ở mức độ phục vụ thông tin, giải trí,… Chỉ xét riêng truyền hình, Hàn Quốc hiện tại có các đài tư nhân lớn như SBS, MBC, Arirang,… và đài truyền hình trung ương KBS. Mặc dù cạnh tranh lẫn nhau rất khốc liệt, nhưng mục đích chung của các kênh đều là quảng bá văn hóa của đất nước. Nội dung của các kênh truyền hình (đặc biệt là các kênh chiếu ở nước ngoài như Arirang hay KBS World) đều nhấn mạnh hình ảnh đất nước với nền văn hóa vừa truyền thống vừa hiện đại.

- Sự phát triển của truyền thông cũng kéo theo sự bùng nổ của ngành công nghiệp giải trí. Điều này dẫn đến việc ra đời hàng loạt các công lớn trong lĩnh vực giải trí như Mnet Media, SM Entertainment, YG Entertainment, JYP Entertainment, Bighit Entertainment,… Nhờ công nghệ lăng xê mà ngành giải trí Hàn Quốc đã xuất hiện hàng loạt các idol xinh đẹp, tài năng.

Hallyu (한류) mang đến cho Hàn Quốc cơ hội tuyệt vời để giới thiệu về văn hóa, con người, sản phẩm giải trí độc đáo và quảng bá các siêu sao châu Á đến phần còn lại của thế giới, với độ phổ biến to lớn của phim truyền hình, điện ảnh Hàn Quốc. Những giá trị xã hội, cảm xúc,… của Hàn Quốc luôn được quảng bá gián tiếp tới khán giả. Chính điều này đã mang đến cho đất nước này cơ hội để thể hiện hình ảnh tốt đẹp trong mắt bạn bè Quốc tế. Tất cả những ảnh hưởng trên được hỗ trợ từ chính phủ Hàn Quốc, tất cả các nghệ sĩ, doanh nghiệp và người dân Hàn Quốc. Sự nỗ lực hợp tác này đã đẩy Hallyu trở thành một hiện tượng văn hóa bền vững thay vì nhất thời.